CADP i ADHD dają podobne objawy. Mogą wpływać na koncentrację, naukę i relacje Twojego dziecka. Oba zaburzenia mają jednak odmienne podłoże. Zobacz, jakie są różnice między CADP i ADHD.
Pexels
Co to jest CADP? Objawy centralnego zaburzenia przetwarzania słuchowego
Osoby, które cierpią na CADP, mają problemy z rozpoznawaniem i interpretowaniem dźwięków, choć dysponują dobrym słuchem fizycznym. Nieprawidłowości w funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego utrudniają im analizę słyszanego sygnału.
Objawy CADP u dzieci mogą przyjmować formę:
problemów z rozumieniem mowy w hałasie;
częstych próśb o powtórzenie słów;
trudności ze śledzeniem poleceń, zwłaszcza gdy są długie lub skomplikowane;
opóźnionej reakcji na dźwięki;
kłopotów z rozpoznawaniem rytmów czy melodii.
Objawy centralnego zaburzenia przetwarzania słuchowego przypominają radio, które odbiera stacje, lecz przełącza się powoli lub zniekształca część sygnału. Dzieje się to, chociaż jego antena (ucho) działa bez zarzutu. Wprawdzie objawy CADP bywają mylone z ADHD, ale wynikają z innych mechanizmów.
ADHD – jak objawia się zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi?
Z definicji ADHD wynika, że jest to neurologiczne zaburzenie rozwojowe, które głównie manifestuje się:
trudnościami w utrzymaniu uwagi;
nadmierną aktywnością;
impulsywnością.
Jednym z charakterystycznych objawów ADHD u dzieci jest rozkojarzenie. Młody człowiek nie potrafi skoncentrować się na zadaniach, zapomina o obowiązkach szkolnych i domowych. Ponadto ciągle się wierci lub przerywa innym rozmowę. Dzieci z ADHD często postrzega się jako energiczne i roztrzepane, przez co bagatelizuje się ich wewnętrzną walkę z codziennymi wyzwaniami.
Objawy ADHD u dorosłych na ogół uchodzą za mniej widoczne, ponieważ wielu z nich rozwinęło strategie kompensacyjne. Wśród najczęstszych symptomów wymienia się:
problemy z organizacją;
spóźnianie się na spotkania;
trudności w docieraniu do końca rozpoczętych zdań;
impulsywne decyzje;
huśtawki emocjonalne i wybuchy złości;
szybko zmieniające się zainteresowania;
problemy w relacjach.
Umysł osoby z ADHD można porównać do silnie rozgałęzionej autostrady. Składa się z wielu połączeń, zjazdów, braku spójnych znaków i świateł. W rezultacie osoby z nadpobudliwością psychoruchową z deficytem uwagi mają problemy z funkcjami wykonawczymi. Nie potrafią planować, zatrzymywać się i przewidywać skutków działań.
Objawy zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi wpływają na funkcjonowanie w szkole, pracy, relacjach i dorosłym życiu. Rozumiejąc je, można spojrzeć na osoby z ADHD z większą życzliwością i okazać im wsparcie.
CADP a ADHD – podobieństwa w objawach, które mogą wprowadzać w błąd
Wyobraź sobie, że Twoja głowa jest salą koncertową. Każde słowo, dźwięk i polecenie przypomina w niej nuty płynące z estrady. W przypadku objawów CADP i ADHD często słyszymy w tej sali echo. Dzieci z zaburzeniami przetwarzania słuchowego mają trudności z rozpoznaniem melodii, gdy kilka głosów rozbrzmiewa jednocześnie. Ich mózg szybko gubi wątek. Choć przyczyna ich problemów tkwi w słuchu, objawy przypominają ADHD. CADP manifestuje się bowiem poprzez rozkojarzenie, zamyślenie i niezdolność do skupienia.
Z badań wynika, że 60% dzieci z ADHD może mieć również CADP. Podobieństwa między centralnym zaburzeniem słuchu i nadpobudliwością psychoruchową z deficytem uwagi nie są zatem przypadkiem. Objawy CADP i ADHD mogą się nakładać w postaci problemów w selekcji słuchowej i interpretacji komunikatów werbalnych.
Gdy terapeuta lub rodzic widzi, że dziecko nie słyszy poleceń w grupie lub reaguje wolniej na prośbę nauczyciela, często przypisuje to ADHD. Tymczasem przyczyną może okazać się inny mechanizm, który wymaga podjęcia specjalistycznej terapii słuchowej.
Czym różni się CADP od ADHD? Najważniejsze różnice diagnostyczne
Specjalista, aby rozpoznać, skąd pochodzą trudności dziecka, musi znać różnice między CADP a ADHD. Oba zaburzenia dają podobne objawy. Manifestują się problemami ze skupieniem uwagi i zapamiętywaniem poleceń. Ich źródła tkwią jednak w odmiennych mechanizmach neurologicznych i behawioralnych.
Dziecko, które cierpi na ADHD, nie potrafi utrzymać uwagi, niezależnie od otoczenia. Łatwo rozprasza się nawet w ciszy. Poza tym ma trudności z organizacją zadań i impulsywnymi reakcjami.
Różnice w diagnostyce CADP i ADHD opierają się głównie na testach słuchowych. Centralne zaburzenie słuchu daje o sobie znać wyłącznie w sytuacjach, które wymagają przetwarzania dźwięków złożonych. Diagnoza CADP wymaga wykonania badań przesiewowych na czystym tonie i testów specyficznych, takich jak SCAN-C, Random Gap Detection lub SSI-ICM. Wskazują one deficyty słuchowe.
Gdy specjalista zobaczy, że dziecko dobrze skupia się w ciszy, ale nie radzi sobie z szumem i hałasem, powinien zlecić diagnostykę w kierunku CADP. W ADHD bowiem trudności pojawiają się niezależnie od poziomu hałasu.
Metafora instrumentu muzycznego dobrze oddaje tę subtelną odmienność. ADHD przypomina rozstrojony fortepian. Dźwięk wydobywa się z niego, ale jest chaotyczny i nierówny. CADP gra dobrze solo, ale gubi się w orkiestrze. Traci bowiem klarowność, gdy dochodzi do nagromadzenia różnych dźwięków. Diagnoza pozwala rozróżnić oba zaburzenia i podjąć odpowiednią terapię.
Czy CADP i ADHD mogą współwystępować? Co mówi praktyka kliniczna
Zauważono, że aż 50% dzieci z rozpoznanym CADP spełnia kryteria diagnostyczne ADHD. Potwierdzają to dalsze badania, z których wynika, że 60% dzieci z ADHD wykazuje deficyty w funkcjach centralnego słuchu.
W praktyce klinicznej korzysta się z modelu wielowymiarowej diagnostyki. Oznacza to, że dzieci poddaje się zarówno testom audiologicznym, jak i ocenie uwagi czy funkcji wykonawczych. Pozwala to określić, czy problemy ze słuchem występują niezależnie od ADHD, czy raczej stanowią część szerszego obrazu.
Dziecko z samym ADHD można porównać do pieszego, który potyka się o każdy kamień, niezależnie od warunków. Dziecko z CADP idzie sprawnie po chodniku do czasu, aż pojawi się hałas. Wówczas łatwo się potyka i gubi rytm. Gdy dotykają go oba zaburzenia neurorozwojowe, ścieżka staje się znacznie trudniejsza.
Empatyczna ocena kliniczna chroni przed stygmatyzacją i nadmiernym etykietowaniem. Specjalista widząc współwystępowanie CADP i ADHD, stara się zrozumieć, co leży u źródeł zachowań. Próbuje rozstrzygnąć, czy wynikają one z zakłóceń słuchowych czy nadpobudliwości z deficytem uwagi. Niekiedy wszystkie czynniki występują jednocześnie.
Jak wygląda diagnoza CADP i ADHD? Gdzie szukać pomocy
Wyobraź sobie, że stoisz na rozstaju dróg. Jedna z nich wiedzie do audiologa, druga zaś do psychologa lub psychiatry. Diagnoza CADP i ADHD stanowi wspólny spacer po tej ścieżce.
W celu rozpoznania centralnego zaburzenia przetwarzania słuchowego przeprowadza się szczegółowy wywiad diagnostyczny. Specjalista zdaje sobie sprawę, że słuch w ciszy często okazuje się doskonały. Staje się natomiast wyzwaniem, gdy przychodzi wyłapać informacje z wielogłosowej grupy lub na hałaśliwym korytarzu. Audiolog zleci testy, takie jak SCAN-C, SSW i Gaps-in-Noise. W razie potrzeby skieruje na badania elektrofizjologiczne, by postawić diagnozę CADP opartą na solidnych podstawach.
Równolegle przeprowadza się diagnozę ADHD, która opiera się na wytycznych DSM-5 i wywiadzie z rodzicami oraz nauczycielami. Często stosuje się kwestionariusze DIVA-5. Specjalista, psycholog lub psychiatra, musi potwierdzić stałość objawów, ich negatywny wpływ na różne aspekty życia i wykluczyć inne przyczyny.
Zastanawiasz się, gdzie diagnozować CADP i ADHD? Najlepiej zapisując się do ośrodka wielodyscyplinarnego, w którym przyjmują audiolodzy, neurolodzy, psycholodzy i psychiatrzy.
Terapia i wsparcie – jak pomóc dziecku z CADP, ADHD lub oboma zaburzeniami?
Jeśli u Twojego dziecka zostanie zdiagnozowane CADP, wskazana będzie terapia zaburzeń przetwarzania słuchowego. Obejmuje ona treningi słuchowe, które poprawiają zdolność rozróżniania dźwięków w hałasie i ich lokalizowania. Logopeda, audiolog lub terapeuta słuchu zwykle dobiera ćwiczenia indywidualnie do pacjenta. Aby pomóc dziecku lepiej usłyszeć świat, stosuje się także systemy FM, które wzmacniają głos nauczyciela i redukują szum w klasie.
Twoje dziecko ma ADHD? Dobrym rozwiązaniem może okazać się terapia poznawczo-behawioralna lub leczenie farmakologiczne. Wsparcie psychologiczne polega na wprowadzaniu struktur, które wspomagają uwagę i organizację. Z kolei leki na ADHD poprawiają koncentrację i redukują impulsywność.
Gdy ADHD współwystępuje z CADP, specjalista wdroży kompleksowe leczenie. Skieruje dziecko na terapię słuchu, psychoterapię poznawczo-behawioralną i farmakoterapię. Skoordynowana współpraca różnych specjalistów pozwala zniwelować objawy i podnieść jakość życia.
Komentarze
Prześlij komentarz